De asset
De asset -een adaptor die laag scoort op organisatiesensitiviteit- gaat
uit van de mening van de ander en kan zich daar ook in plooien. Hij vindt
een open, eerlijke sfeer en vriendschap
op het werk belangrijk, vermijdt conflictsituaties en is het liefst verantwoordelijk
voor een afgebakend geheel zonder al te veel functionele relaties en onderlinge
afhankelijkheden. Vaak functioneert de asset bijvoorkeur toegewijd aan
een opdracht of onderwerp. De asset wil graag zijn werk goed doen. Hij
is wellicht niet automatisch coöperatief, maar kan hier wel toe gestimuleerd
worden. De asset maakt vaak graag onderdeel van een groep uit. Hij kan
(onder sociale druk) ook wel eens een meeloper zijn. Hij krijgt soms te
horen meer assertief te zijn. De asset is kortom niet de puzzelaar, maar
het puzzelstukje. In veel (wellicht de meeste) functies binnen organisaties,
kan een asset van grote waarde zijn. Assets kunnen de kurk zijn waar een
organisatie op drijft. Belangrijk is wel dat ze zich aan de organisatie
gebonden kunnen voelen (organisatieloyaliteit).
De competitor
Naast de asset staat de competitor: een challenger die laag scoort
op organisatiesensitiviteit. De competitor zoekt - zoals de benaming al
doet vermoeden - de strijd op. Hij volgt graag zijn eigen mening, is ambitieus
en wordt gedreven door vernieuwing, verbetering, voortgang en een uiteindelijk
resultaat. Hij signaleert kansen en handelt daarnaar. Hij neemt het voortouw
in discussies en komt als eerste met ideeën en oplossingen. De competitor
is overtuigd van eigen kunnen en hij wil anderen overtuigen. Hij is geneigd
zich niet door anderen te laten beïnvloeden, heeft graag grote verantwoordelijkheid
en vrijheid. Soms gaat hij actief autoriteitsconflicten aan. Omdat hij
vaak teveel uitgaat van zijn eigen ideeën en opvattingen, staat hij er
wel eens alleen voor. Hij krijgt vaak te horen dat hij meer naar anderen
moet luisteren, anderen ook eens gelijk moet geven en niet 'als een olifant
door de porseleinkast moet stappen'.
top
De facilitator
De facilitator -een adaptor die hoog scoort op organisatiesensitiviteit-
stelt andermans inbreng primair. Procesmatig heeft hij veel toe te voegen.
Hij (onder)kent gevoelens, belangen en behoeften van organisatiegenoten
of -onderdelen. De facilitator is met zijn vele contacten een spin in
het web. Hierdoor laat hij veranderingsprocessen en samenwerkingen beter
verlopen. Hij zorgt voor efficiency en benadrukt het gemeenschappelijk
belang. De facilitator wekt - in tegenstelling tot de competitor - niet
snel weerstanden op. Hij handelt niet berekenend en werkt niet graag met
een verborgen agenda; de facilitator is graag
eerlijk. Hij is een goede samenwerker: kan zich inzetten voor iets,
ook als er niet een eigen belang of doel direct bij gebaat is. De facilitator
voegt zich naar het beleid van de organisatie en doet alles om de goede
sfeer op het werk te behouden.
De innovator
Tot slot is er de innovator: een challenger die hoog scoort op organisatiesensitiviteit.
Dit ambitieuze type streeft naar de realisatie van zijn eigen ideeën.
De innovator wordt gedreven door vernieuwing, verbetering, voortgang en
uiteindelijk resultaat. Hij wint snel draagvlak voor zijn voorstellen
omdat hij zijn organisatiegenoten door zijn eigen overtuiging 'warm' kan
maken voor zijn plannen. Hij is vasthoudend en werkt net zolang aan een
plan totdat het daadwerkelijk gerealiseerd is. De innovator signaleert
kansen en handelt ernaar. In tegenstelling tot de competitor gaat de innovator
niet voorbij aan de gevoelens, belangen en behoeften van anderen. Hij
anticipeert en past zijn gedrag situationeel aan. Hij onderzoekt doelstellingen
en belangen van de ander en probeert met zijn argumentatie hierbij aan
te sluiten. De innovator benadrukt het gemeenschappelijk belang, maar
handelt in zijn gedrag ook berekenend. In weerstandsituaties past hij
zijn gedrag zodanig aan dat het gestelde doel toch bereikt wordt. Om acceptatie
te bereiken en te behouden kan hij gedrag laten zien dat lijkt op adaptorsgedrag.
Maar ook kan hij leven met conflictsituaties en laat deze zonodig ontstaan
of (tijdelijk) voortbestaan. Vaak zoekt de innovator posities, projecten
of taken waarin hij in contact komt met veel andere organisatieonderdelen
en/of managers op hiërarchisch hogere posities.
Innovator is schaars
De innovator bezit het profiel om hogere managementfuncties te bereiken.
De innovator is echter ook het meest schaarse profiel. In de praktijk
zien we dat een groot deel van de mensen sociaalwenselijk gedrag van toegeeflijkheid
en inschikkelijkheid laat zien. Zij hebben het profiel van de asset of
de facilitator. De 'young executives' die wel hoge scores op persoonlijke
ambitie en (sociale) durf hebben, ontbreekt het vaak (nog) aan 'organisatiesensitiviteit'.
In de praktijk blijken zij wel de mogelijkheid in zich te hebben te groeien
naar het profiel van de innovator. Voor de ontwikkeling van 'organisatiesensitiviteit'
blijkt een goede coaching in de eerste jaren van de loopbaan vaak van
grote betekenis te zijn.
top
